Yönettiğiniz operasyonlarda Yalının etkisini gerçekten hissedebiliyor musunuz? Yalınlık seviyenizi ölçerek somut verilerle raporlayabiliyor musunuz? Yoksa sadece görsel panolardaki göstergelerle yalınlaştığınıza mı inanıyorsunuz.
Verimliliğin peşinde koşmak yalın ilkelerin özünde yer alır. Ancak operasyonlarınızın gerçekten yalın olup olmadığını ölçmek yüzeysel gözlemden daha fazlasını gerektirir. Bu yazımızda süreçlerinizin gerçek yalın verimliliğini değerlendirmenize yardımcı olabilecek temel göstergeleri inceliyoruz. Bu göstergeleri ve bunların sonuçlarını anlayarak, operasyonlarınızı maksimum verimlilik ve rekabet gücü için optimize etmek amacıyla bilinçli kararlar alabilir, operasyonel mükemmellik yol haritanızı her zaman güncel tutabilirsiniz.
1. Çevrim Süresi ve Teslim Süresi:
Yalınlaştırılmış operasyonlar mevcut çevrim zamanlarınızı ve ürünün müşteriye olan teslim zamanı ile tedarikçiden üreticiye kadar olan teslim zamanını muhakkak iyileştirmesi gerekir. Bunun için pilot olarak başlanan ürün grubu VSM çalışmalarında doğru verilerle yola çıkarsanız, devreye aldığınız tekniklerin etkisini bu parametrelerde görebilirsiniz.
2. Yarı Mamul Stok (WIP) Envanteri:
Ürün Değişim süreleriniz uzunsa ara stok miktarlarınızda fazla olacaktır. Üretim içerisinde yarım kalan iş miktarını değerlendirin. WIP miktarının düşmesi üretim akışını hızlandıracaktır. Hızlı Üretim akışı teslim zamanını hızlandıracaktır.
3. Katma Değerli ve Katma Değersiz İş Oranları
Nihai ürün veya hizmete doğrudan değer katan faaliyetler ile sağlamayan faaliyetleri ayırın. İsraf ve Katma değeri olmayan faaliyetlerin en aza indirilmesi verimliliği ve ürün üstündeki değeri arttıracaktır.
4. İlk Seferde Doğru Ürün ( FTT ):
İlk onaylı ürünü alana kadar geçen süre ve üretilen miktar hurda yani israftır. İlk Kalite standartlarını karşılayan ürünlerin yüzdesini değerlendirin. Daha yüksek FTT oranları, hem kalite seviyesini arttıracak, hem de tamir dediğimiz mükerrer işçilik problemlerini azaltacaktır.
5. Takt Zaman Hizalaması:
Müşterilerin ürünleri ne zaman almak istediğini takip edin. Just time odaklı çalışmak müşteri teslim zamanını doğru yönetebilmektir. Fakat müşteri sayısı bir değildir bundan dolayı ürün bazlı Takt süresini bilmek her bir ürünün satış hızını bilmektir. Takt süresini kullanarak tüm operasyon süreçlerini müşteri talebine göre hizalayabilirsiniz. Bu şekilde yapılan planlama ile stok devir hızınızı arttırabilir, kaynak kullanımını optimize edebilirsiniz.
6. Görsel Yönetim ve 5S:
Çalışma alanınızın organizasyonunu ve temizliğini görsel yönetim ve 5S faaliyetleri ile ölçebilirsiniz. 5S denetimleri ile hedef puanlar ve ideal alanlar belirlenerek 5S verimliliğini geliştirebilirsiniz.
7. Kaizen – Yaratıcı Öneri Sistemi:
Kaizen gelişim ve saha motivasyonu için önemli bir faaliyettir. Adam başına düşen Kaizen ve problem çözme metrikleri ile Kaizen sisteminizin etkinliğini sürekli takip ederek çıktılarını değerlendirebilirsiniz. Ayrıca Kaizen sonucu elde edilen kazançlar için de bir metrik belirlenirse Kaizen sonucu elde edilen iyileştirmeler somutlaşmış olacaktır.
8. Plansız Duruş Süreleri :
Öncelikli olarak duruş sürelerini oluşturan bütün konu başlıkları ayrı ayrı ölçülebilmelidir. Set up – arıza -kısa duruş – hız kayıpları ayrı ayrı takip edilmelidir. Herkesin ortak anlayıcı OEE parametresini de doğru ölçe biliyorsanız OEE sonuçlarındaki gelişimden de yapılan iyileştirme sonuçlarını takip edebilirsiniz.
Ürün değişim sürelerindeki iyileştirmeler ayrı bir metrik ile takip edilmeli ve sürekli güncel hedeflerle iyileştirmeye teşvik edilmelidir.
9. Üretkenlik: Çevrim zamanı iyileştirmeleri veya hat içerisindeki iş gücünü esnekleştirme ile adam saat üretim miktarını arttırabilirsiniz. Bu parametre ile yalın sistemlerin ortaya koyduğu sonuçları maliyet konusu olarak takip edebilirsiniz.
10. Operasyonel Mükemmellik Seviyesi:
Sistem kurulumunda olgunluk seviyenizi periodik olarak takip ederek sistemin nerelerde tıkandığını, hangi alanlarda sistem gelişimine ihtiyaç olduğunu görebilirsiniz.
Yalın Olgunluk değerlendirmelerinde kriterlerinizi zorlaştırın. Böylece yapılan değerlendirme sonucu her zaman daha iyi bir bakış açısı karışınıza çıkacaktır. İyileştirme kültürü, sürekli verimlilik kazanımlarını teşvik eder.
Kurduğunuz her sistem, yaptığınız her faaliyetin yönetim tarafından onaylanacak gerek maliyet, gerek kalite, gerekse operasyonel verimlilik ve çalışan motivasyonuna pozitif etki etmesi önemlidir. Bu etkinin de görsel bir şekilde takibi yapılabilmelidir. Ancak bu şekilde yönetilen dönüşüm projeleri bütün paydaşlara ciddi çıktılar sunup tam anlamıyla kültürel dönüşümü sağlayabilir.
Bu göstergelere dayalı kurgulanan bir dönüşüm programı, sürdürülebilir operasyonel mükemmelliğe katkıda bulunarak kuruluşunuzun rekabetçi pazarlarda gelişmesine ve müşterilere değer sunmasına, israfı en aza indirip verimliliği en üst düzeye çıkarmasına olanak tanır.
Gemba Partner uzmanlarından Yalın Üretim ve Yalın Yönetim Olgunluk Analizi destekleri talep ederek Operasyonel mükemelliğe giden yol haritasını birlikte oluşturabilir, bu yolculukta rehberlik desteği alabilirsiniz.